Prywatny detektyw jest to zawód, jaki większość z nas zna głównie z seriali detektywistycznych. Jak to bywa z serialami, jest w nich oczywiście nieco prawdy, ale zdecydowanie jest w nich więcej fikcji, a fikcja ta zazwyczaj jest skrojona tak, aby dawała widzowi, jak najwięcej rozrywki. Jaki powinien być prywatny detektyw, jakie ma uprawnienia w naszym kraju (w zależności od kraju mogą być one inne) oraz jakie powinien mieć umiejętności, oraz wyposażenie. Jest to temat ważny zarówno dla osób, które myślą o wynajęciu prywatnego detektywa, jak i dla takich, które zastanawiają się, czy nie byłoby dobrze zostać prywatnym detektywem.
Jaki powinien być prywatny detektyw?
Oczywiście prywatny detektyw będzie się różnił od prywatnego detektywa, tak jak ludzie różnią się między sobą, ale możemy wyróżnić kilka cech, jakie predysponują osoby do tej pracy, lub mówiąc inaczej jakie powinien mieć prywatny detektyw. Osoby, które świadczą usługi detektywistyczne, muszą w wielu kwestiach spełniać najwyższe standardy.
Przede wszystkim prywatny detektyw jest to osoba, która musi cechować się dyskrecją. W pewnych sytuacjach opisuje się detektywa jako nieformalny zawód zaufania społecznego. Klient musi detektywowi udzielać dostęp do informacji najczęściej prywatnych w najwyższym stopniu, często wstydliwych, a na pewno takich, których ujawnienie mogłoby zaszkodzić klientowi lub jeśli nie jemu samemu to komuś z jego otoczenia. Dyskrecja i wysokie standardy moralne w tym zakresie są zatem czymś, co detektyw, po prostu musi posiadać.
Cierpliwość jest to kolejna cecha, jaką detektyw lub pracownik agencji detektywistycznej po prostu musi posiadać. Jak wspomniano, praca detektywa w realu zdecydowanie różni się od tej, jaka jest pokazywana na dużym lub małym ekranie. Często jest to praca, która polega na żmudnym czasem wielodniowym lub wielotygodniowym postępowaniu, w którego trakcie są przeprowadzane żmudne analizy zebranych dowodów, lub prowadzenie kilkudniowej obserwacji, z której ostatecznie nic może nie wynikać. Cierpliwość jest to cecha, która ostatecznie przynosi efekty, ale aby przyniosła, detektyw musi być właśnie cierpliwy.
Znajomość prawa to kolejna cecha, jaką musi posiadać prywatny detektyw. Musi się on poruszać, w jego granicach zbierając dowody, czy prowadząc obserwację. Pierwsza sprawa jest taka, że jeśli dowody zostały zebrane w sposób z prawem niezgodny, mogą zostać odrzucone przez sąd jako niewiarygodne, natomiast sam detektyw również może za to zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej za takie działania. Dodatkowo taki detektyw jest mało wiarygodny jako świadek, co sprawia, że jego usługi są mało przydatne.
Jakie uprawnienia ma prywatny detektyw?
Prywatny detektyw zgodnie z polskim prawem jest osobą, która wykonuje usługi polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu oraz udostępnianiu klientowi informacji, na temat osób, zdarzeń oraz rzeczy. Detektyw musi poruszać się w ramach obowiązującego prawa i nie może stosować metod zastrzeżonych dla instytucji państwowych takich jak policja, prokuratura lub agencje wywiadowcze.
W praktyce może więc na przykład śledzić i robić zdjęcia osobie będącej obiektem śledztwa, ale tylko w przestrzeni publicznej i nie zawsze, ponieważ polskie prawo przewiduje, że nawet w przestrzeni publicznej mamy prawo do prywatności. Wykluczone są najścia czy wtargnięcie do domu osoby śledzonej. Dodatkowo wiele działań detektywa na papierze legalnych, może jednak zostać zakwestionowana. Dla przykładu śledzenie może zostać podpięte pod stalking lub nękanie. Wszystko zależy w dużej mierze od jawności oraz intensywności takich działań. Detektyw nie ma prawa stosować takich środków jak lokalizatory GPS, czy podsłuch. Są to bowiem narzędzia zarezerwowane dla służb państwowych, dodatkowo detektyw prywatny musi czasem rozstrzygnąć, czy powinien podejmować się niektórych zleceń.
Do zleceń o wątpliwym charakterze moralnym, które często przez sąd są kwestionowane jako legalne działanie, jest na przykład zdobywanie prywatnych, dyskredytujących informacji o rywalach biznesowych w celu pokonania ich na polu zawodowym lub szantażu w celu uzyskania korzystnych dla siebie decyzji.
W co powinien być wyposażony prywatny detektyw?
Biorąc wszystko, co zostało opisane wcześniej pod uwagę, detektyw powinien być przede wszystkim wyposażony w bystry umysł, niezachwianą moralność oraz doświadczenie. Nie zmienia to faktu, że czasem współczesne zdobycze techniki mogą również wspierać go w jego pracy.
Broń palna nie jest wymagana w pracy detektywa, a przepisy polskie nie przewidują w pracy detektywa posiadania takiego sprzętu. Detektywi w rzeczywistości niezwykle rzadko noszą broń palną i dzieje się to zazwyczaj wówczas kiedy pracują nad sprawą, kiedy faktycznie może być niebezpiecznie. Detektyw może nosić broń do obrony, jeśli spełni wszystkie wymogi, jakie stawia przed nim prawo, czyli takie same jak każdy obywatel. Detektyw powinien mieć również do dyspozycji aparat fotograficzny z mocnym obiektywem, a podczas obserwacji przyda się zawsze luneta z noktowizorem.